მამაკაცის უნაყოფობა
დაქორწინებული წყვილების დაახლოებით 15%-ს უნაყოფობა აწუხებს, შემთხვევათა ნახევარში კი ეს მამაკაცის "ბრალია".
მრავალი ფაქტორი იწვევს მამაკაცის უნაყოფობას. უმეტეს შემთხვევაში, დაავადების გამომწვევი მიზეზი უცნობი რჩება (იდიოპათიური უნაყოფობა). ყველაზე გავრცელებული ცნობილი ფაქტორებია: ვარიკოცელე, სასქესო ორგანოების ინფექციური დაზიანებები, ჰორმონალური დარღვევები, გენეტიკური ანომალიები და ა.შ.
მამაკაცის უნაყოფობის ყველაზე მძიმე, მაგრამ იშვიათი გამოვლინებაა აზოოსპერმია (სპერმატოზოიდების არარსებობა სპერმაში). ამავდროულად, არაობსტრუქციული აზოოსპერმია, რომელიც დაკავშირებულია სათესლე ჯირკვლებში სპერმის გამომუშავების დარღვევასთან, უფრო ხშირად (80-85%) გამოვლინდება. ასევე არსებობს ობსტრუქციული აზოოსპერმია (15-20%) სათესლე სადინარების ობსტრუქციის გამო, ყველაზე ხშირად ეპიდიდიმისში (სათესლის დანამატებში).
მამაკაცის უნაყოფობაზე ეჭვისას კვლევის სავალდებულო მეთოდია სპერმის შესწავლა (სპერმოგრამა) სქესობრივი აბსტინენციის 3 დღის შემდეგ. 1 ანალიზის ნორმალური შედეგით უშვილობის დიაგნოზი უარყოფილია. თუ სპერმის ანალიზში არის გადახრები, საჭიროა სპერმის კიდევ ერთი გამოკვლევა.
ჰორმონალური, გენეტიკური ტესტები და კვლევები რეპროდუქციული სისტემის ორგანოებში ინფექციების გამოსავლენად გამოიყენება სპერმოგრამაში შესაბამისი გადახრების არსებობისას (სპერმატოზოიდების რაოდენობის, მობილობის და სტრუქტურის გაუარესება, აგრეთვე ლეიკოციტების მატება სპერმაში და ა.შ.).
ბოლო წლებში პოპულარული გახდა სპერმის დნმ-ის ფრაგმენტაციის კვლევა. თუ ეს მაჩვენებელი ნორმას აჭარბებს, ჩასახვის ალბათობა მნიშვნელოვნად მცირდება.
მამაკაცის უნაყოფობის მკურნალობა გამომწვევი ფაქტორის გამოვლენის შემთხვევაში მდგომარეობს მის აღმოფხვრაში (ვარიკოცელეს მკურნალობა, ჰორმონალური დარღვევები, ინფექციური პროცესები და ა.შ.).
დაუდგენელი მიზეზით გამოწვეული, მამაკაცის უნაყოფობის შემთხვევაში ოპტიმალური შედეგი მიიღწევა ანტიოქსიდანტებით მკურნალობით.
არაობსტრუქციული აზოოსპერმიის დროს გამოიყენება სპერმატოზოიდების ექსტრაქციის მიკროქირურგიული მეთოდები (მიკროთეზე) მათი გამოყენებისთვის ხელოვნური განაყოფიერების სხვადასხვა ვარიანტში.
ობსტრუქციული აზოოსპერმიის დროს შეიძლება ჩატარდეს სათესლე სადინარების მიკროქირურგიული აღდგენის ოპერაცია (ვაზოვასოსტომია ან ვაზოეპიდიდიმოსტომია). ასევე შესაძლებელია სპერმატოზოიდების ექსტრაქცია ეპიდიდიმუსიდან კანის მეშვეობით (პეზა) ან სასურველი მიკროქირურგიული მეთოდით (მეზა).